„Bywa, iż sobą zdumiewam siebie.” – 50. rocznica śmierci Witolda Gombrowicza

18-07-2019

Archiwum prywatne Rity Gombrowicz, fot. Hanne Garthe

Ekspozycja Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli, fot. Maciej Bociański

Ekspozycja L’Espace Muséal Gombrowicz w Vence, fot. Robert Utkowski

Ekspozycja L’Espace Muséal Gombrowicz w Vence, fot. Robert Utkowski

Minister Piotr Gliński z viceburmistrz miasta Vence Evelyne Temmam fot. Radek Pietruszka/PAP

Awangardzista często krążący w granicach absurdu. Autor słynnego „Dziennika”, w którym z ironią i dowcipem opowiadał własne losy. Jego pierwsza powieść, „Ferdydurke”, od razu została uznana za wybitny utwór. Witold Gombrowicz. 25 lipca minie 50 lat od śmierci pisarza. To dobry powód, by przypomnieć jego twórczość.  

“Było nas trzech, Witkiewicz, Bruno Schulz i ja, trzech muszkieterów polskiej awangardy z okresu międzywojennego. Jak się teraz okazuje, ta awangarda nie była taką sobie znów efemerydą” ~ Witold Gombrowicz

Pisarz urodził się w Małoszycach (woj. świętokrzyskie, pow. opatowski) w 1904 roku. W wieku 7 lat przeniósł się wraz z rodzicami do Warszawy. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, lecz pracował w zawodzie bardzo krótko. Jego literackim debiutem był „Pamiętnik z okresu dojrzewania” (1933 r.), natomiast największe uznanie krytyków przyniosła mu pierwsza powieść „Ferdydurke” (1937 r.). W 1939 roku wypłynął do Argentyny. Poza granicami Polski pozostał aż do śmierci.

Witold Gombrowicz w swoim pisarskim dorobku ma wiele rozsławionych na świecie książek: „Trans-Atlantyk” (1953 r.), „Ślub” (1953 r.), „Bakakaj” (1957 r.), „Dziennik 1957-1961”, Kosmos (1965 r.) czy „Dziennik 1961-1966” (1966 r.). Co ciekawe, Witold Gombrowicz był poważnym kandydatem do otrzymania literackiej Nagrody Nobla.

W 50. rocznicę śmierci pisarza, dzięki dotacjom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli organizuje wiele wydarzeń, m.in. konkurs na plakat, spektakle teatralne i koncerty muzyczne. We wrześniu odbędzie się festiwal literacki „Opętani Literaturą”, który będzie towarzyszył przyznaniu Nagrody Gombrowicza i jednocześnie nawiązywał do obchodów rocznicy śmierci pisarza. Jego hasło to „Literatura czyli półwieczność”. Wydarzenie będzie miało szczególny charakter, gdyż w programie przewidziano także „Sąd nad Nagrodą Nobla” – dyskusję w sali rozpraw zabytkowego budynku radomskiego Sądu Okręgowego. W październiku odbędzie się Kongres Tłumaczy Gombrowicza, który jest wyjątkowym wydarzeniem związanym z twórczością literata. Muzeum zaprosiło na Kongres tłumaczy ze wszystkich krajów, na których ojczyste języki przełożono dzieła Witolda Gombrowicza.

W L’Espace Muséal Gombrowicz w Vence, we Francji – przestrzeni muzealnej poświęconej życiu i twórczości pisarza, zorganizowanej w miasteczku, w którym zmarł Gombrowicz, współprowadzonej przez  Muzeum Literatury oddział Muzeum Gombrowicza we Wsoli i miasto Vence – również zostanie uczczona rocznica śmierci pisarza. Andrzej Seweryn zaprezentuje tam swój monodram inspirowany „Dziennikiem”. Spektakl zapozna widza z książką uznawaną przez krytyków za najważniejszą i najbardziej aktualną pozycję z twórczości Gombrowicza.

 „Kilkanaście lat to trwało, aby powstało małe muzeum Gombrowicza w unikalnym miejscu. Vence to jest miasteczko niedaleko Nicei na południu Francji, gdzie jest najmniejsza francuska katedra. Chcieliśmy, żeby powstało takie miejsce upamiętniające Gombrowicza (…)” - mówił prof. Piotr Gliński podczas uroczystości podpisania umowy między miastem Vence i Muzeum Literatury.

Witold Gombrowicz jest jednym z Patronów Roku 2019 na Mazowszu. W 2004 roku, w setną rocznicę urodzin pisarza, Sejm RP ogłosił Rok Gombrowicza w Polsce.

Po więcej szczegółów odnośnie planowanych wydarzeń zapraszamy na stronę Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli: www.muzeumgombrowicza.pl

 



powrót