„Murzynka” A.Bilińskiej-Bohdanowiczowej w Galerii Kordegarda

 

 

Obraz „Murzynka” Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej jest kolejnym dziełem zaprezentowanym w cyklu „Utracone-Odzyskane” w Galerii Kordegarda. Wernisaż wystawy odbył się 23 lutego z udziałem wicepremiera, ministra kultury prof. Piotra Glińskiego.

W wernisażu udział wzięli m.in. dyrektor Narodowego Centrum Kultury Marek Mutor, dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie dr Agnieszka Morawińska, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Narodowego MKiDN Jacek Miler, Prezes Zarządu Banku Citi Handlowy Sławomir S. Sikora oraz Prezes Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy Krzysztof Kaczmar.

Historia obrazu

„Murzynka” Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej powstała w 1884 r. Obraz wystawiany był w 1888 roku w lutym w Paryżu, a we wrześniu w Londynie, o czym świadczą recenzje w prasie. W latach 20. XX w. „Murzynkę” kupił słynny kolekcjoner warszawski, Dominik Witke-Jeżewski. W 1933 r. kolekcjoner przekazał portret - wraz z innymi 128 dziełami - w depozyt Muzeum Narodowemu w Warszawie. W czerwcu 1939 r. muzeum wykupiło portret z depozytu za sumę 700 zł.

Losy obiektu w czasie wojny pozostają nieznane. Można jedynie przypuszczać, że obraz pozostał w muzeum do wybuchu Powstania Warszawskiego w 1944 roku. W trakcie Powstania i po jego upadku, wiele ze znajdujących się jeszcze w obrębie miasta zbiorów, padło ofiarą grabieży lub uległo zniszczeniu, inne wywieziono do składnic na Dolnym Śląsku, w Austrii i w Niemczech. Wśród nich najprawdopodobniej znajdował się obraz Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej. Od 1945 r. obraz był poszukiwany przez stronę polską.

Odzyskanie

Sygnał o pojawieniu się obrazu na aukcji napłynął do resortu kultury w 2011 r. z Muzeum Narodowego w Warszawie. Jak się okazało, płótno miało być ozdobą licytacji przygotowanej przez berliński dom aukcyjny Villa Grisebach, a jego kolorowe zdjęcie umieszczono na okładce katalogu. Na wniosek Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego sprzedaż wstrzymano, a do Berlina udali się eksperci, którzy jednoznacznie potwierdzili pochodzenie dzieła.

Według informacji przekazanych przez dom aukcyjny obraz został kupiony w 1953 r. w antykwariacie w Monachium i trafił do zbiorów fundacji Muzeum Georga Schäfera w Schweinfurcie. Zaledwie trzymiesięczne negocjacje z ówczesnym właścicielem, prowadzone za pośrednictwem niemieckiej kancelarii prawnej, zakończyły się ugodą. Koszty związane z odzyskaniem płótna pokryła Fundacja Kronenberga przy Citi Handlowy, po raz kolejny przyczyniając się w ten sposób do powrotu do Polski utraconego dobra kultury. Oficjalne przekazanie obrazu do Muzeum Narodowego w Warszawie miało miejsce 21 marca 2012 r.

Wystawą tą Narodowe Centrum Kultury chciałoby przybliżyć postać Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej. Ta ciesząca się ostatnio coraz większym zainteresowaniem malarka należała do pierwszej generacji artystek z wykształceniem akademickim, świadomych swego powołania, dążących z uporem do uznania równych praw w swym zawodzie.

Wystawa będzie czynna w dniach od 24 lutego do 13 marca 2016 roku, od wtorku do niedzieli w godzinach 11.00-19.00.

powrót