Grupa Sędzia Główny, czyli Karolina Wiktor i Ola Kubiak, zradykalizowały oblicze polskiego performansu. Od roku 2001 tworzyły niezwykły siostrzany duet, którego wystąpienia zawsze balansowały na granicy wyczerpania, utraty zdrowia.
Grały na trudnych nutach, kłopotliwych dla widza, zmysłowych i psychicznych fenomenów, takich jak perwersja, okrucieństwo i masochizm. W ekstremalnych warunkach testowały granice płciowych ról, konwencji i gry, przyjemności i odpowiedzialności wynikających z władzy. Wystawa dokumentuje i rekonstruuje pierwszy, definitywnie zamknięty etap pracy grupy.
Choć okres niepełnych dziesięciu lat można uznać za krótki epizod w historii polskiej sztuki, grupa Sędzia Główny stała się na ich przestrzeni ważnym i rozpoznawalnym zjawiskiem. Artystki zrealizowały wspólnie kilkadziesiąt działań, tytułowanych konsekwentnie "Rozdziałami", oznaczanymi jedynie, niczym części jednej książki, rzymską numeracją. Wraz z rosnącą sławą i znaczeniem grupy niezależnie od "Rozdziałów" powstawały w ostatnich latach kolejne "Beznadziejniki", autoironiczne prace odnoszące się do funkcjonowania sztuki w obiegu galeryjnym i kolekcjonerskim.
Sztuka grupy Sędzia Główny rozwijała się od początku w silnym związku ze zmianami współczesnej mentalności, zachodzącymi pod wpływem wolnorynkowych stereotypów płciowych i nowych medialnych formatów takich jak reality show, seks telefon, tabloidy czy interaktywna telewizja. Często w swoich akcjach reagowały na konkretne wydarzenia społeczne związane z sytuacją prawną i statusem kobiet.
Wyciągając wnioski z doświadczeń sztuki krytycznej artystki łączą jednocześnie, typowe dla poprzedniej generacji twórców, polityczne zaangażowanie, z konsekwentnym rozwijaniem świadomości performerskiej. Nawiązują do poszukiwań klasyków performans Natalii LL, Mariny Abramovic czy Zofii Kulik, a jednocześnie fascynują się jego rytualnymi korzeniami. Wykorzystując prywatne, wręcz osobiste fiksacje i traumy od początku kierowały swoje poszukiwania w stronę granicznych sytuacji dotyczących sfery intymnej. Punktem wyjścia dla wielu działań Sędziego Głównego były osobiste dramaty, które w rytualnym, podwójnym działaniu mogły przekroczyć indywidualny wymiar. Tworzywem performansów grupy stopniowo stawała się przy tym intensywna relacja wytwarzająca się pomiędzy działającymi według przyjętego z góry scenariusza artystkami a uczestniczącą w performansach publicznością.
Już w pierwszych działaniach ujawniła się charakterystyczna, podwójnie performatywna, strategia grupy. Ucharakteryzowane niczym call girls artystki często prezentowały siebie jako bierny przedmiot akcji. Pozornie oddawały władzę nad sytuacją w ręce widzów, którzy mogli je animować, "uruchamiać" wydając im polecenia. Artystki stawały się tym samym medium, w którym mogły być uwidaczniane i doświadczane niewyszukane fantazje, sadyzm, potrzeba kontroli, chęć dyktowania norm, ale też towarzyszące im poczucie winy i współczucie.
Kuratorki: Anna Mituś i Joanna Stembalska.
Aranżacja wystawy: Robert Rumas.
Esej w folderze towarzyszącym wystawie: Magda Ujma.
Otwarcie: 15 października 2010, godz. 19:00.
Wystawa czynna do 28 listopada 2010.