Dwukrotnie wyższy budżet na promocję czytelnictwa

08-03-2013

7 mln 813 tys. zł wynosi tegoroczny budżet Priorytetu „Promocja czytelnictwa ”, realizowanego w ramach Programu Ministra. W porównaniu z rokiem 2012 ( 3,9 mln zł) oznacza to wzrost o 100 procent. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski rozpatrzył odwołania zgłoszonych wniosków, przeznaczając na nie 2 mln 760 tys. zł.  W pierwszym etapie budżet Priorytetu wynosił ponad 5 mln zł.

fot.: Danuta Matloch
fot.: Danuta Matloch

Realizacja Programu „Promocja literatury i czytelnictwa” (priorytety:  Literatura,  Promocja czytelnictwa oraz  Czasopisma) to jedno z działań Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz rozwoju czytelnictwa w Polsce. Resort systematycznie przekazuje na ten cel coraz większe środki finansowe. Chodzi m.in. o zakup książek, inwestycje w infrastrukturę, programy promocyjne, szkolenia bibliotekarzy, a także budżety Instytutu Książki i Biblioteki Narodowej. W 2013 r. przeznaczonych na to zostanie 175, 5 mln zł ( dla porównania: 2012 r.- 166, 2 mln zł, 2010 r.- 104, 6 mln zł).

Na zakup nowości dla bibliotek w 2013 r. resort planuje wydać od 20 do 30 mln zł. Ostateczna kwota będzie uzależniona od wydatków na inwestycje w infrastrukturę bibliotek - w roku bieżącym będzie to aż 44, 8 mln zł (w 2005 r. - 1,6 mln zł).

Wspieranie modernizacji bibliotek w małych ośrodkach (do 50 tys. mieszkańców) jest celem Priorytetu Biblioteka+ (w ramach Wieloletniego Programu Rządowego Kultura+). W latach 2011-2015 na dofinansowanie tych zadań MKiDN przeznacza 150 mln zł.

Program MAK+, pozwalający na dostęp on-line do katalogów bibliotek publicznych działa już w 800 placówkach na terenie całej Polski, obejmując ponad 1,5 mln skatalogowanych książek, co znacznie ułatwia dostęp do poszukiwanych pozycji.

Rośnie też liczba bibliotek z bezpłatnym dostępem do internetu - obecnie jest ich ponad 7, 5 tys. (2005 r.- 2 tys., 2010r.- 6,5 tys.).

Regularnie zwiększa się liczba książek, które można przeczytać bez ponoszenia żadnych opłat. MKiDN od 2007 r. prowadzi kolejne programy wspierające digitalizację dzieł literatury polskiej. Dzięki temu Polska jest obecnie jednym z europejskich liderów pod względem liczby zeskanowanych woluminów, które stopniowo są udostępniane w Internecie (tylko Biblioteka Narodowa zeskanowała już niemal 300 tys. książek).

Na realizację trzyletniego programu szkoleń menadżerskich i informatycznych dla bibliotekarzy MKiDN przeznaczyło 6 mln zł . W efekcie- do 2012 r. przeszkolono ponad 2 tys. bibliotekarzy.

Dzięki staraniom resortu kultury stawkę 0% VAT na książki udało się utrzymać aż do kwietnia 2011 r. Kolejne działania doprowadziły do zachowania najniższej możliwej w Unii Europejskiej stawki, tj. 5% na książki drukowane oraz audiobooki. MKiDN popiera analogiczne zmniejszenie stawki VAT na e- booki, co znajduje potwierdzenie m.in. w zapisach projektu Strategii rozwoju kapitału społecznego 2020, której koordynatorem jest Minister KiDN.

Ministerstwo realizuje też programy tworzenia mody na czytanie, jak również wspierania kompetencji czytelniczych. Wspiera m.in. kampanię społeczną „Cała Polska Czyta Dzieciom" realizowaną przez Fundację ABCXXI. Akcja uświadamia rolę czytania w rozwoju emocjonalnym dziecka.

Od 2007 r. resort wspiera Dyskusyjne Kluby Książki, w których spotkaniach bierze udział ok. 11 tys. członków. Spośród ponad tysiąca Klubów ok. 300 to miejsca dla dzieci. Co roku na DKK ministerstwo przeznacza ok. 1 mln zł.

W 2012 r. MKiDN współorganizowało ogólnopolską akcję „Narodowe czytanie Pana Tadeusza". W tym samym momencie epopeję narodową czytano w ponad 50 miastach w całym kraju.

W lutym 2013 zainaugurowano kampanię  „Pierwsza Książka Mojego Dziecka”, której ideą jest przekazanie matkom  nowonarodzonych dzieci bezpłatnego, multimedialnego pakietu edukacyjno-kulturalnego. Akcja pod Honorowym Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego jest projektem pilotażowym, który w przyszłości obejmie całą Polskę.

Dla najmłodszych czytelników resort  wydaje serię „Dydko”. To publikacje edukacyjne  mające pomóc w kształceniu dzieci w wieku 5-7 lat. Pierwsza - „Dydko i muzyka” - ukazała się w 2010 r. Kolejne dotyczyły plastyki i  książki, w przygotowaniu- „Dydko i  architektura”.  Książeczki są wysyłane do instytucji kultury, szpitali, placówek opiekuńczych i bibliotek.

W ramach kampanii „Kultura się liczy” ukazała się „Pestka, drops, cukierek. Liczby Kultury”, ucząca ekonomii dzieci w wieku 7-11 lat.  Autor - Grzegorz Kasdepke - w sposób łagodny, inteligentny i przystępny stara się w niej oswoić czytelników z pojęciami  takimi jak „budżet” czy „kryzys”.

Na obchody Roku Czesława Miłosza w 2011 r., Roku Janusza Korczaka w 2012 r. i trwającego obecnie Roku Juliana Tuwima ministerstwo przeznaczyło 8,5 mln zł. Upowszechniany jest w ten sposób dorobek pisarski autorów - poprzez organizację festiwali i konkursów literackich, wydawanie dzieł oraz tworzenie nowoczesnych aplikacji.

MKiDN przeznaczyło ok. 6 mln zł na wykupienie przez Bibliotekę Narodową ważnych dla polskiego dziedzictwa archiwów: Agnieszki Osieckiej, Czesława Miłosza i Jerzego Turowicza. Ponadto dokonano zakupu Biblioteki Tarnowskich z Dzikowa, korespondencji literackiej Ewy Lipskiej czy nieznanego listu Adama Mickiewicza.

W 2012 r. - w oparciu o Otwartą Licencję Edukacyjną - udostępniono bezpłatnie w internecie prawie wszystkie książki autorstwa Janusza Korczaka (m.in. „Króla Maciusia Pierwszego").

MKiDN uratowało dorobek i dziedzictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. W 2012 r. przeznaczyło środki na wykupienie praw do znaku towarowego Ossolineum i serii „Biblioteka Narodowa" (łączna dotacja podmiotowa wyniosła 17,3 mln zł). Na 2013 r. zaplanowano bezpłatne udostępnienie w internecie większości dzieł polskich zgromadzonych w serii „Biblioteka Narodowa".

W ostatnim roku ministerstwo przeznaczyło również ponad 3 mln zł na wsparcie programów dotyczących literatury w telewizji publicznej i radiu.



powrót