"Emotikon"

20-05-2011

Wystawa "Emotikon", składająca się z prac Roberta Rumasa i Piotra Wyrzykowskiego, to podsumowanie wyprawy, jaką artyści odbyli na początku 2011 roku po krajach Europy Wschodniej. Odwiedzili Ukrainę, Turcję, Rumunię oraz Gruzję.

Rumas i Wyrzykowski poszukiwali emocji w miejscach zróżnicowanych geograficznie, kulturowo i estetycznie. Artyści niczym dwaj podróżnicy-dokumentaliści tropili bez specjalnego scenariusza miejsca i historie, nadając wyprawie aspekt socjologiczny i antropologiczny.

Tytułowy emotikon powstał z połączenia dwóch słów emotion i console, gdzie konsola (klawiatura, ekran) jest nośnikiem emocji przekazywanych w tekście. Sam emotikon, co ciekawe, powstał pod koniec XIX wieku. Wyraz ten używany obecnie oznacza określenie cyfrowych symboli, znaków reprezentujących emocje i nastrój autora tekstu (SMS-a, e-maila itd.) związanych ze współczesną komunikacją pozawerbalną. Znaki te są symbolami uproszczonej twarzy ludzkiej, używają skrótu myślowego i graficznego jako nośnika ładunku emocjonalnego.

Artyści skojarzyli funkcję emotikonu z funkcją, jaką miał dawniej fotoplastykon - urządzenie do prezentacji pojedynczych fotografii, w którym mechanizm przesuwał co kilka sekund nowe obrazy przed wizjer. Według Rumasa i Wyrzykowskiego, fotoplastykon także kumulował emocje zapisane na prezentowanych przeźroczach. Urządzenie to wykorzystywało technikę fotografii stereoskopowej, która dzięki dwóm zdjęciom zrobionym z odmiennej perspektywy stwarzała iluzję przestrzeni trójwymiarowej. Fotoplastykony były jednym z elementów dziewiętnastowiecznej kultury wizualnej, na którą składały się pokazy latarni magicznej, panoramy, a później - kinetoskop i kinematograf.

Odniesienie do filmu jest nieprzypadkowe w kontekście wystawy "Emotikon": artyści, myśląc o aranżacji ekspozycji, spojrzeli na sale galeryjne z perspektywy ptasiej, dzięki której zobaczyli pomieszczenia jako poszczególne klatki celuloidowej taśmy filmowej. Każda sala stanowi oddzielną narracyjną całość, ale wszystkie sale oglądane razem staną się zmontowanym materiałem audiowizualnym. Jednak mimo że struktura wystawy jest podporządkowana amfiladowemu układowi sal, nie ma charakteru linearnej narracji. Przeciwnie - jest zbudowana na kontrastach znaczeń różnych emocji i temperatur.

Wzorem dawnych autorów fotografii wykorzystywanych w fotoplastykonach, którzy organizowali wyprawy do odległych krajów i dbali o aktualną kronikarską dokumentację wydarzeń, Rumas i Wyrzykowski wyprawili się w wybrane przez nich miejsca z pogranicza różnych kultur i cywilizacji, nie pomijając marginaliów cywilizacyjnych. Ich wspólnym zamierzeniem było stworzenie wystawy, która dzięki fotografiom, plikom dźwiękowym, dokumentacji wideo i obiektom stanie się wehikułem emocji i nastrojów: tych zgromadzonych w czasie wyprawy, i również tych na nowo budzących się podczas oglądania "Emotikonu" - zaskakujących zarówno samych autorów, jak i odbiorców.

Kuratorka: Maria Morzuch.

Otwarcie: 20 maja 2011, godz. 18:00.
Wystawa czynna do 26 czerwca 2011.

Muzeum Sztuki w Łodzi



powrót