Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera

30-08-2010

Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera od pięciu lat przywraca pamięć o przedwojennej, żydowskiej „Warsze”, sławionej przez Singera w licznych opowiadaniach i powieściach. Co roku na festiwalowe dni do stolicy Polski przyjeżdżają najznakomitsi przedstawiciele kultury żydowskiej z całego świata. Wiele z tych osób ma tu swoje korzenie, stąd pochodzili ich rodzice i dziadkowie; o­ni sami noszą polskie nazwiska. Z wielką radością dają się porwać w sentymentalną podróż w przeszłość z czasów Singera. Dzielą się z nami wspomnieniami swoich przodków i opowieściami usłyszanymi z ust swoich obecnych sąsiadów w Izraelu, w Stanach Zjednoczonych, Szwecji, Holandii, Francji, Belgii, Kanadzie, Danii czy na Węgrzech.

„Każda żydowska ulica w Warszawie była samodzielnym miastem” - napisał Isaac Bashevis Singer w nowojorskim dzienniku „Forwerts”. Podczas Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera takim „samodzielnym miastem” staje się od lat ulica Próżna.

Naszym celem jest odtworzenie przedwojennego klimatu ulicy Próżnej choć na kilka dni i ukazanie zaginionego świata polskich Żydów. Sytuujemy tu żydowskie kawiarenki, restauracje, małe sklepiki, warsztaty rzemieślnicze. Na jednym z festiwali pojawiła się stara księgarnia, na innym redakcja, w której przed wojną pracował Singer, co roku jest też winiarnia i piekarnia. Zawsze można wejść do środka, przyjrzeć się zebranym drobiazgom z minionej epoki przedwojnia, a na ulicy kupić pamiątki, spróbować tradycyjnych smakołyków od ulicznych przekupek i przyjrzeć się pracy mistrzów rzemiosła. Pojawiają się charakterystyczne postacie z przedwojennej, żydowskiej Warszawy: Chasydzi, kupcy, artyści cyrkowi, malarze, szewcy, krawcy, drukarze, kowale, kataryniarze i kwiaciarki. Wszyscy o­ni tworzyli tętniący życiem świat dawnej Warszawy. I dziś w samym sercu stolicy rozbrzmiewa muzyka klezmerska, synagogalny śpiew, a także znane i łatwo wpadające w ucho tradycyjne piosenki żydowskie. Miniony świat wspominany jest za sprawą licznych wystaw i przedstawień, instalacji artystów performerów, sesji naukowych i spotkań autorskich. Kultura jidysz powraca poprzez przedwojenne filmy i współczesne spektakle, warsztaty tańca i piosenki, warsztaty wycinanki żydowskiej, ceramiki i kaligrafii hebrajskiej, wykłady i tematyczne grupy dyskusyjne.

Zdajemy sobie sprawę z tego, że Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera nie jest w stanie zrekonstruować dawnej rzeczywistości, przywrócić tym miejscom ich dawnej świetności, ani zatrzymać tu ich dawnego klimatu. Mamy jednak głęboką nadzieję, że wszelkie tego typu inicjatywy, mające na celu choć chwilowe odtworzenie klimatu dawnego żydowskiego świata, mogą przyczynić się do tego, aby przetrwała pamięć o żyjącej tu niegdyś licznie społeczności żydowskiej.



powrót