Artyści z kilku krajów europejskich zmienią gotycki Toruń w świetliste widowisko. To właśnie w mieście rodzinnym Kopernika, w ostatnich dniach sierpnia odbędzie się druga edycja Międzynarodowego Festiwalu Światła "Skyway". Stare Miasto zostanie zamienione w jeden, wielki, artystyczny Układ Słoneczny.
Mars, Saturn, Merkury to nie tylko nazwy planet Układu Słonecznego, ale również instalacji artystycznych prezentowanych podczas festiwalu światła Skyway'10 w Toruniu. W założeniu organizatorów Festiwal ma być jednocześnie podróżą przez toruńskie Stare Miasto i Układ Słoneczny. Swoje prace zaprezentują artyści z Wielkiej Brytanii, Brazylii, Portugalii i Polski.
Plan instalacji artystycznych na Skyway'u odzwierciedlać będzie orbity krążących wokół Słońca planet. To pomysł Mário Caeiro, Dyrektora Artystycznego festiwalu. Caiero chce przekształcić gotyckie Stare Miasto w Toruniu i jego XIX-wieczne przedmieścia w system orbit planetarnych. Dzięki temu, jak mówi, "goście zostaną zabrani w niezapomnianą podróż po planetach wewnętrznych i zewnętrznych, planetoidach, meteorach, kometach, Księżycu i innych ciałach niebieskich".
Artystycznym centrum "Układu Słonecznego Toruń" będzie oczywiście instalacja "Słońce", w wykonaniu polskiego artysty i teoretyka sztuki Wiesława Smużnego. Swoje miejsce znajdzie ona w sercu Starówki - na Rynku Staromiejskim.
Najbliższą Słońcu planetą jest "Merkury". Taką też nazwę nosi praca Dominika Lejmana ulokowana pomiędzy toruńskim Planetarium i Aresztem Śledczym - dwiema XIX-wiecznymi rotundami, będącymi dziś jednymi z bardziej charakterystycznych budynków Starówki. Instalacja Lejmana będzie nawiązywała do kształtu oraz społecznego znaczenia obu instytucji, które połączą tajemnicze malowidła oraz efekty świetlne. Sednem instalacji będzie zwrócenie uwagi na szybkość i ulotność przekazu, w którym komunikacja i informacja to wybuchy, z którymi musimy się zmierzyć w celu tworzenia ludzkiej kultury.
Toruńska artystka Agata Dworzak-Subocz zaprezentuje na Skyway'10 instalację "Wenus". Będzie to kolekcja obrazów-projekcji wielkoformatowych, przedstawianych na pięknej fasadzie secesyjnego Teatru im. Wilama Horzycy. W pracy Dworzak nie zabraknie ukochanego przez nią różowego koloru, który stosuje konsekwentnie w swojej sztuce od wielu lat.
Trzecia planeta układu to "Ziemia". Nasz glob sportretują w swojej pracy artyści Stefan Kornacki i Dominik Smużny oraz muzyk Jerzy Mazzoll. Kosmiczna metafora opiera się tym razem na wykorzystaniu ogromnego neonu rozbieranego, PRL-owskiego supermarketu "Uniwersam".
Brytyjczyk Simeon Nelson znany jest z prac oscylujących na pograniczu nauki i sztuki. W tym roku wraca do Torunia by pokazać "Księżyc". Na budynku Collegium Maximum toruńskiego uniwersytetu artysta stworzy dynamiczną świetlną projekcję, której powstanie zostało zainspirowane niedawnym odkryciem wody i lodu pod powierzchnią Księżyca.
Na Skyway'owego "Marsa" można będzie wejść przez cały pierwszy wieczór trwania festiwalu. Tym razem orbita przebiega przez nowoczesne Centrum Sztuki Współczesnej, a dzieło nie jest instalacją. "Mars" to "Niekończąca się czerwona impreza" w wykonaniu portugalsko-brazylijsko-brytyjsko-francuskich teamów DJ'skich: Favela Chic i Black Sugo. Ekipa Favela Chic czerpie inspirację z faweli - brazylijskich slumsów - łącząc ją z dekadencją paryskiego szyku. Black Sugo są twórcami sztuki, muzyki i performance'u z Lizbony.
Kolejnymi torunianami prezentującymi się na Skyway są Tomasz Cebo & Łukasz Milewski. Pokażą oni "Ceres" - instalację, która, jak deklarują, jest dla nich "poszukiwaniem i nieustannym stawianiem pytań".
"Zainspirowani konstrukcją świata przedstawioną w Animatriksie, przeświadczeni, że gdzieś we wszystkich strukturach wystąpił błąd, boimy się o to, kto przyjdzie go naprawić" - mówią twórcy.
Instalacja zajmie okna monumentalnego budynku Szkoły Podstawowej nr 1 na Wielkich Garbarach, pochodzącego z końca XIX-wieku.
Największą planetę układu Słonecznego, Jowisz, symbolizuje instalacja "Led's Dance" Doroty Kraft. Rolę ekranu przejmie tu bruk pokrywający średniowieczną fosę staromiejską. Wyświetlane na nim będą animacje, których struktury zostaną przestawione jako pojawiające się i znikające, w odpowiednich miejscach wielobarwne, małe kwadraty. Dzięki temu powstanie niezwykle barwna i dynamiczna kompozycja, nawiązująca do grafiki pikselowej z pierwszych gier wideo.
Po raz drugi Toruń gościć będzie także portugalski duet artystów światła Ocubo (Nuno Maya i Carole Purnelle). W ubiegłym roku opanowali oni Rynek Staromiejski. W tym zajmą się ruinami XIII-wiecznego zamku krzyżackiego lokując tam swoje wielkoformatowe projekcje symbolizujące mroczną planetę "Saturn".
Ostatnią planetą, której orbita zawadzi o teren Starego Miasta będzie "Uran", realizowany na terenie ogrodów teatru lalkowego Baj Pomorski. Stworzy go Joachim Sługocki z Torunia i będzie to instalacja wykorzystująca zjawisko fluorescencji. Głównym założeniem instalacji jest pozostanie w symbiozie z zastaną strukturą przestrzenną, jaką w tym przypadku będą rośliny.
Trzy ostatnie instalacje wykraczają już poza ramy średniowiecznego centrum. "Neptun" to praca kolejnych Portugalczyków - Miguela Soaresa i António Contadora. Zagospodarują oni pomieszczenia wielkiej, opuszczonej kamienicy na Bydgoskim Przedmieściu, która przez lata była komisariatem policji. Soares zajmie wraz ze swoim wirtualnym krajobrazem nawiązującym do ikonografii Wszechświata pokoje na parterze, tworząc alternatywną, cyfrową rzeczywistość przypominającą fantazję jak z gry wideo. W pozostałych pokojach Contador zaprezentuje "Ruchy w ciemności" i dzieło o niezwykle długim tytule: "Chants et danses russes, les grandes marches américaines, chants et musiques des paras, flute d'Israel, 24 fameuses marches allemandes et jour de fete en Pologne".
"Pluton" to praca Marcina Chylińskiego zrealizowana na największym toruńskim blokowisku - Rubinkowo, dokładniej zaś osiedlu Na Skarpie. Jest to próba zilustrowania relacji, jaka występuje pomiędzy Plutonem, a jego księżycem - Charonem. To fascynujące zjawisko przypomina galaktyczny dialog dwóch zjaw przemierzających krańce systemu solarnego.
Nie zabraknie także "Planetoid". Cykl interwencji świetlnych pod tą nazwą przygotuje Stowarzyszenie Bydgoskie Przedmieście.
Festiwal "Skyway" trwa od 26 do 28 sierpnia 2010.