Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce współprowadzone przez MKiDN

Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński oraz prezydent Ostrołęki Janusz Kotowski podpisali umowę w sprawie prowadzenia jako wspólnej instytucji kultury pod nazwą Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce (w organizacji). W uroczystości, która odbyła się 7 marca br. w siedzibie Muzeum, uczestniczył również wiceminister Jarosław Sellin.

Udział ministerstwa w prowadzeniu Muzeum wiąże się z podniesieniem merytorycznych i organizacyjnych możliwości tej placówki, a także z zapewnieniem jej należytych środków i infrastruktury dla edukacji młodych pokoleń.

Muzeum ma prowadzić działalność o charakterze wystawienniczym, kulturalnym, naukowym i edukacyjnym, w zakresie dziejów i dziedzictwa powojennego zbrojnego podziemia antykomunistycznego, tzw. „Żołnierzy Wyklętych”. Kolejnym celem jest gromadzenie, opracowywanie, konserwacja, przechowywanie i udostępnianie zbiorów związanych z historią i działalnością „Żołnierzy Wyklętych”, ze szczególnym uwzględnieniem w tym zakresie zbiorów związanych z Ziemią Ostrołęcką, ujętych na tle historii Polski i świata w kontekście historycznym i społecznym. Wśród planowanych działań warto także wymienić: współpracę z innymi muzeami oraz inspirowanie inicjatyw kulturalnych.

Muzeum powołane 3 lata temu

Muzeum Żołnierzy Wyklętych zostało powołane uchwałą Rady Miasta Ostrołęki 28 lutego 2013 r. z inicjatywy ostrołęckich parlamentarzystów, samorządowców oraz stowarzyszeń historycznych i organizacji społecznych.

Główna część budynku, w którym swoją siedzibę ma Muzeum (przy ul. Traugutta 19), pochodzi z 1903 roku. Od samego początku pełniła funkcje więzienia - najpierw carskiego, następnie w czasie okupacji niemieckiej przetrzymywani i torturowani byli tu Polacy uznani za wrogów nazistowskich Niemiec, a po zakończeniu II Wojny Światowej  wykorzystywana była w tych samych celach przez reżim komunistyczny. Muzeum posiada dokumenty świadczące o wykonywaniu w tym miejscu wyroków śmierci.

Żołnierze Wyklęci na terenie ziemi ostrołęckiej

Muzeum powstaje w regionie gdzie opór społeczeństwa i działalność ugrupowań antykomunistycznych spod znaku NZW i AK –  WiN  przyjęły bardzo duże rozmiary. W podziemiu zaprzysiężonych w początkowym okresie było ponad 3500 żołnierzy nie licząc kolejnej liczby żołnierzy, którzy przewinęli się przez oddziały w trakcie trwających walk aż do końca 1953 r., kiedy to 11 Listopada w Dudach Puszczańskich zginęli ostatni partyzanci ziemi ostrołęckiej.

Do dziś brakuje pełnej listy poległych i pomordowanych. Udało się ustalić nazwiska kilkuset osób. Wśród nich są: kpt. Aleksander Bednarczyk „Adam”,  Prezes obwodu WiN, Józef Kozłowski „Las” komendant XVI Okręgu NZW „Orzeł” , Witold Borucki „Babinicz” dowódca XVI Okręgu  NZW „Tęcza”, Hieronim Rogiński „Róg” dowódca oddziału NZW, Antoni Chojecki „Ślepowron” dowódca batalionu NZW, Zygmunt Kwiatkowski „Zryw” szef BiP AKO.

powrót