Odsłonięcie panteonu-mauzoleum na Łączce
Uroczysty pogrzeb bohaterów walki o wolną Polskę, ofiar terroru komunistycznego, których szczątki odnaleziono w latach 2012-2014 na powązkowskiej Łączce. Premier Ewa Kopacz (C), wicepremier, minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak (2L), minister kultury Małgorzata Omilanowska (P), szef KPRM Jacek Cichocki (L) i Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Kunert (2P) uczestniczą w mszy żałobnej na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie fot.: Rafał Gruz
Uroczysty pogrzeb bohaterów walki o wolną Polskę, ofiar terroru komunistycznego, których szczątki odnaleziono w latach 2012-2014 na powązkowskiej Łączce. fot.: Rafał Gruz
Uroczysty pogrzeb bohaterów walki o wolną Polskę, ofiar terroru komunistycznego, których szczątki odnaleziono w latach 2012-2014 na powązkowskiej Łączce. fot.: Rafał Gruz
- Żołnierze niezłomni, wyklęci zapłacili za służbę Rzeczypospolitej cenę życia - podkreśliła premier Ewa Kopacz w trakcie uroczystości odsłonięcia panteonu-mauzoleum na Łączce na Wojskowych Powązkach, gdzie spoczęły szczątki kilkudziesięciu żołnierzy. Uroczystości poprzedziła żałobna msza na stołecznym pl. Piłsudskiego, w której – wraz z premier - uczestniczyli wicepremier, minister obrony Tomasz Siemoniak i minister kultury Małgorzata Omilanowska.
Po mszy 35 trumien ze szczątkami ofiar terroru komunistycznego, w tym pięć udekorowanych wstęgami Orderu Virtuti Militari, przewieziono w kondukcie żałobnym na Wojskowe Powązki.
Pożegnanie po 60 latach
- Żołnierze Wyklęci walczyli samotnie, by dać świadectwo niezbywalnych praw do samostanowienia Polski. Był to heroizm najwyższej próby. (…) Mamy wobec nich wielki dług wdzięczności. Wiemy też, że bez ich ofiary nie moglibyśmy się cieszyć wolnością, którą odzyskaliśmy przed ćwierćwieczem - powiedziała premier.
Jak mówiła, ponad 60 lat trzeba było czekać, żeby ich pożegnać "w ten najbardziej oczywisty i ludzki sposób, jakim jest pogrzeb i złożenie do grobu". "Dzisiaj składamy im hołd za wierność i niezłomność" - dodała.
Kopacz zwróciła uwagę, że Żołnierze Wyklęci byli jednym z ogniw w łańcuchu pokoleń, które walczyły o niepodległą Polskę w minionym stuleciu. - Dzisiaj dokładamy starań, by wniknąć w losy każdej z ofiar. By - jeśli tylko będzie to możliwe - nikt nie pozostał bezimienny. By komunistyczny terror z lat 1945-1956 nazwać, udokumentować i opisać ku przestrodze dla przyszłych pokoleń. By pamiętać i oddać hołd bohaterom. Dlatego tu jesteśmy - przyznała.
"Jeśli ci umilkną, kamienie wołać będą"
Panteon ma formę kamiennych jasnych bloków tworzących zwarty czworobok. Jego projekt, wybrany w konkursie, przygotowali architekci Jan Kuka i Michał Dębek. Na zewnętrznej części mauzoleum umieszczono inskrypcje - symbol narodowego orła i krzyż oraz napis "Niezłomni Wyklęci. Panteon-mauzoleum żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego zamordowanych przez reżim komunistyczny w latach 1945-1956. Wierni Bogu i Ojczyźnie złożyli najwyższą ofiarę w bohaterskiej walce o godność i wolność Rzeczypospolitej".
Całość uzupełnia fragment wiersza Artura Oppmana "Pacierz za umarłych" - "Gdzie są ich groby Polsko! Gdzie ich nie ma! Ty wiesz najlepiej - i Bóg wie na na niebie!" i cytat z Ewangelii św. Łukasza 19,40 "Jeśli ci umilkną, kamienie wołać będą" oraz dłuższy tekst opowiadający historię miejsca.
W środku mauzoleum znalazły się nisze, w których zostaną umieszczone trumny zawierające szczątki ofiar odnalezione podczas prac archeologiczno-ekshumacyjnych na Łączce. Na zamykających je pokrywach jest narodowe godło, imię, nazwisko, stopień wojskowy, najbardziej popularny pseudonim, data i miejsce urodzenia oraz data śmierci bez miejsca. Umieszczono je jedynie w przypadku, jeżeli jest inne niż Warszawa, a rodzina ofiary życzyła sobie, by spoczęła ona w mauzoleum.
powrót