fot. Danuta Matloch
fot. Danuta Matloch
fot. Danuta Matloch
fot. Danuta Matloch
fot. Danuta Matloch
Haim Gitler z Israel Museum w Jerozolimie oraz Donald T. Ariel i Eitan Klein z Izraelskiej Służby Starożytności (Israel Antiquities Authority) otrzymali odznaki honorowe „Zasłużony dla kultury polskiej”. Odznaczenia - przyznane przez wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego - wręczył 24 kwietnia 2017 r. w siedzibie MKiDN wiceminister kultury Jarosław Sellin.
Odznaczeni przyczynili się w znaczący sposób do uzyskania zgody odpowiednich instytucji izraelskich na przewiezienie w 2016 r. z Izraela do Polski zabytków archeologicznych i numizmatycznych, stanowiących część kolekcji pozostałej po żołnierzach 2. Korpusu Polskiego, dowodzonego przez gen. Władysława Andersa, przebywającego w latach 1943 -1946 w ówczesnej brytyjskiej Palestynie.
Osoby te z olbrzymim zaangażowaniem wykonały pracę mającą na celu identyfikację poszczególnych kategorii numizmatów, analizę i ocenę zabytków, co stanowiło podstawę wydania decyzji o zgodzie na wywóz. Dzięki ich pomocy obecnie możliwe jest zaprezentowanie szerszemu gronu kolekcji - do tej pory mało znanej - a stanowiącej część polskiego dziedzictwa kulturowego.
Kolekcja, w której skład wchodziły m.in. numizmaty, archiwalia i tablice, znajdowała się pod opieką ks. Jabłonowskiego Pietruszki, który w czasie II wojny światowej był kapelanem rezerwy Wojska Polskiego, a od 1942 r. - po przybyciu do Jerozolimy - duszpasterzem i opiekunem Polaków przebywających na Bliskim Wschodzie (Irak, Syria, Jordania, Palestyna), cywili i wojskowych, w tym żołnierzy 2. Korpusu. Zbiór został przez niego uzupełniony. Przed przewiezieniem do Polski kolekcja znajdowała się w klasztorze Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety w Jerozolimie (Dom Pokoju na Górze Oliwnej).
W 2016 r. archiwalia z kolekcji zostały przekazane do Archiwum Akt Nowych, dwie tablice do Muzeum Historii Polski, a numizmaty do oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie – Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego. Numizmaty oraz zabytki archeologiczne zostały pokazane na otwartej 25 lipca 2016 r. przez wicepremiera Piotra Glińskiego wystawie w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi.