Polskie Państwo Podziemne

25-10-2010

Zakład Narodowy im. Ossolińskich przygotowuje wystawę "Polskie Państwo Podziemne", której wernisaż odbędzie się w nowo wyremontowanej Kamienicy pod Złotym Słońcem na wrocławskim rynku, 25 października o godz. 16. Kuratorem wystawy jest dr Małgorzata Preisner-Stokłosa. Wystawa inicjuje działalność Gabinetów Władysława i Zofii Bartoszewskich oraz Jana i Jadwigi Nowak-Jeziorańskich w kamienicy.

Tajne struktury państwowe istniały w Polsce przez cały okres obu okupacji 1939-1945. Podlegając rządowi RP na uchodźstwie, obejmowały swym zakresem m.in. Delegaturę Rządu RP na Kraj (w skład którego wchodziły odpowiednie Departamenty), Kierownictwo Walki Podziemnej (organizujące m.in. sądy podziemne) oraz Komendę Główną Armii Krajowej (wraz ze wcielonymi później do niej mniejszymi organizacjami podziemnymi), która dysponowała własnym wywiadem oraz podlegającym jej konspiracyjnym oddziałem BIP - Biuro Informacji i Propagandy. Wystawa "Polskie Państwo Podziemne" podzielona została w sposób problemowy na poszczególne sekcje: okoliczności powstania Polskiego Państwa Podziemnego jego działalność i struktury, Armia Krajowa, Kierownictwo Walki Cywilnej, Rada Pomocy Żydom "Żegota"", prasa i wydawnictwa podziemne, powstanie warszawskie oraz zakończenie wojny wraz z oficjalnym rozwiązaniem struktur Państwa Podziemnego.

Wystawa mieści się na trzech poziomach Kamienicy pod Złotym Słońcem, której serce stanowi przestronny pasaż łączący kamienice od strony Rynku i ulicy Kiełbaśniczej. Przechodząc pasażem zaproszeni zostaniemy na odbywające się cztery razy dziennie, o godzinie 11.00, 13.00, 15.00 i 17.00, pokazy filmowe w sali projekcyjnej wzorowanej na działające w czasie wojny warszawskie kino Palladium, w którym obejrzeć można będzie archiwalne filmy wyświetlane w czasie powstania warszawskiego, dokumentujące walki w stolicy. Setki eksponatów wykorzystanych na wystawie pochodzą z Gabinetu Władysława i Zofii Bartoszewskich, kolekcji przekazanych przez Jana i Jadwigę Nowak-Jeziorańskich oraz działów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich m.in. z Gabinetu Numizmatyczno-Sfragistycznego, Druków Ciągłych, Druków Zwartych, Dokumentów Życia Społecznego. Obejrzeć będzie można również obiekty wypożyczone z innych muzeów, a także pochodzące z prywatnych kolekcji.

W Kamienicy Pod Złotym Słońcem zobaczyć będzie można oryginalną broń, szyfrowane depesze wysyłane do rządu RP w Londynie, wydawnictwa podziemne, fotografie z powstania warszawskiego przemycone do Anglii przez Nowaka-Jeziorańskiego tuż po upadku powstania, oryginalne afisze i druki konspiracyjne pochodzące z archiwum Władysława Bartoszewskiego, okupacyjne pieniądze, czy oryginalną radiostację powstańczą. Usłyszymy również mało znane wypowiedzi dotyczące wywiadu polskiego, łączności czy zwalczania donosicielstwa.

Gościem specjalnym wernisażu będzie Władysław Bartoszewski oraz Andrzej Krzysztof Kunert, który jest autorem wstępu do katalogu towarzyszącemu wystawie.



powrót