W krakowskim Muzeum Narodowym przez ponad dwa miesiące będzie prezentowana wystawa prac Lecha Majewskiego z ostatnich jedenastu lat. Znajdą się na niej tak znane cykle, jak: "DiVinities", "KrewPoety" oraz "Ćwiczenia z Bruegla". Wystawie Majewskiego towarzyszy pokaz właśnie zakonserwowanego obrazu Pietera Brueghla Młodszego - "Kazanie św. Jana Chrzciciela".
Lech Majewski, znany i ceniony artysta interdyscyplinarny, jest autorem fotografii, rzeźb, reżyserem filmów i oper, poetą, malarzem, kompozytorem, scenografem i producentem. Urodził się w 1953 roku w Katowicach, studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1973 roku rozpoczął naukę na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi pod kierunkiem Wojciecha Jerzego Hasa (dyplom w 1977 roku). Na jego artystycznej karierze i zmianie kierunku studiów zaważył wyjazd do Wenecji i spotkanie z najnowszą sztuką światową prezentowaną na tamtejszym biennale. Postanowił kręcić filmy.
Nakręcony w 1981 roku pełnometrażowy debiut artysty "Rycerz" został zaprezentowany na Festiwalu Kultury Średniowiecznej w Cambridge. Po wprowadzeniu stanu wojennego Majewski pozostał w Wielkiej Brytanii.
Od 1993 roku Lech Majewski reżyserował spektakle operowe, m.in.: "Ubu Króla" w Teatrze Wielkim w Łodzi, "Carmen" w Teatrze Wielkim w Warszawie i w Wilnie, "Black Rider" i "Operę za trzy grosze" w Niemczech, "Pokój saren" - operę według własnego libretta, do której napisał muzykę wspólnie z Józefem Skrzekiem - w Operze Śląskiej. Zrealizował też filmy (m.in. "Basquiat" (jako scenarzysta i producent), "Wojaczek", "Angelus", "Ogród rozkoszy ziemskich").
W 2006 roku Museum of Modern Art w Nowym Jorku zorganizowało retrospektywną wystawę twórczości Majewskiego. Jej otwarcie uświetniła premiera "KrwiPoety", sekwencji trzydziestu trzech wideoartów prezentowanych symultanicznie. Rok później cykl ten pokazano na 52. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji.
W 2006 roku pisarz i krytyk sztuki Michael Gibson zobaczył w paryskim kinie "Angelusa". Zafascynowany malarską wizją reżysera, podarował mu swoją książkę "Młyn i krzyż", poświęconą analizie obrazu Pietera Bruegla "Droga na Kalwarię". Majewski podjął się napisania scenariusza do filmu "Młyn i krzyż" wspólnie z Gibsonem. Trzyletnia praca nad produkcją, wymagającą cierpliwości, wyobraźni i użycia nowych technologii, porównywana była do tkania ogromnego cyfrowego gobelinu, zbudowanego z wielowarstwowych perspektyw, zjawisk atmosferycznych i ludzkich postaci. W rolę Pietera Bruegla wcielił się Rutger Hauer, kolekcjonera jego obrazów, bankiera Jonghelincka zagrał Michael York; zaś Marię - Charlotte Rampling.
"Elementem spajającym całość twórczości wizualnej Lecha Majewskiego jest wielka estyma i wrażliwość dla tradycji kulturowej. Stąd w jego pracach pojawiają się rozliczne cytaty i nawiązania do klasycznego malarstwa europejskiego. Wszystkie one podlegają jednak twórczemu przetworzeniu i stanowią formę intymnego dialogu z tradycją, a także pełnią funkcję nostalgicznego lustra, w którym przeglądają się zbiorowe oraz indywidualne archetypy i symbole. To sprawia, że możemy postrzegać twórczość tego artysty jako uważną grę i polemikę z postmodernistycznym dyskursem, który dziś często bezkrytycznie przywołuje dowolne klisze na prawach 'ornamentu'. Lech Majewski ma w historii sztuki swoich wyraźnych faworytów. W jego realizacjach wideo znaleźć możemy echa wielu wizualnych lektur - pojawiają się w nich cytaty bądź też sugerowane są echa spuścizny obrazów Rogiera van der Weydena, Hieronimusa Boscha, Lucasa Cranacha, Pouvisa de Chavannes'a, Arnolda Böcklina, Paula Delvaux, Giorgia de Chirico oraz Francisa Bacona. Jednak praktyka żonglowania kulturowymi toposami jest artystyczną procedurą, która zostaje poddana zapośredniczeniu przez autobiografię i doraźny kontekst. W rezultacie w sztuce Lecha Majewskiego przeglądają się i rozmawiają ze sobą języki oraz narzecza zaczerpnięte z wielu wymiarów czasu i przestrzeni. Obrazują one transkulturowe i transgraniczne doświadczenie każdego człowieka. Dlatego można powiedzieć, że twórczość ta jest rodzajem alchemii, za którą stoi sztuka i poezja". (Roman Lewandowski)
Program projekcji filmowych:
2 kwietnia - "Ogród rozkoszy ziemskich"
9 kwietnia - "Pokój saren"
16 kwietnia - "Angelus"
7 kwietnia - "Wojaczek"
14 kwietnia - "Ewangelia według Harry'ego"
godz. 16.00, Sala "U Samurajów", al. 3 Maja 1
Spotkanie, 10 kwietnia 2011:
godz. 16.00, hol Gmachu Głównego MNK - wykład Michaela F. Gibsona - amerykańskiego historyka sztuki, znawcy malarstwa Pietera Bruegla Starszego, współautora scenariusza filmu Młyn i krzyż. w spotkaniu weźmie udział Lech Majewski.
godz. 19.00, kino Kijów.Centrum - pokaz filmu Lecha Majewskiego "Młyn i krzyż" (Festiwal Off Plus Camera)
14 kwietnia - 5 czerwca 2011 - pokaz obrazu po konserwacji Pietera Brueghla Młodszego "Kazanie św. Jana Chrzciciela"
Pałac Biskupa Erazma Ciołka, ul. Kanonicza 17
Muzeum Narodowe w Krakowie