Rusza stała współpraca MKiDN i Fundacji Kronenberga dotycząca odzyskiwania strat wojennych

Współpraca Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Fundacją Kronenberga przy Citi Handlowy w zakresie odzyskiwania dóbr kultury utraconych w czasie II wojny światowej - to główny cel Programu „Odzyskiwanie dzieł sztuki”. List intencyjny w tej sprawie został podpisany 18 czerwca br.  przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego i  Prezesa Fundacji Krzysztofa Kaczmara. To pierwsza tego typu długofalowa współpraca MKiDN z instytucją pozarządową.

Podpisanie listu intencyjnego. Fot.: Danuta Matloch

„Podpisujemy list w szczególnym, szczęśliwym  momencie.  Z jednej strony- niedawno do Polski wrócił obraz Anny Bilińskiej – Bohdanowiczowej „Murzynka”. Z drugiej- podczas mojej wizyty w Stanach Zjednoczonych udało się odzyskać „Czaty” Józefa Brandta. Cieszę się, że wracają cenne dla nas dzieła” – powiedział minister Bogdan Zdrojewski. Dzieje się tak –jak zaznaczył- m.in. dzięki pomocy Fundacji Kronenberga.

 „Dzisiejsze podpisanie  listu intencyjnego jest  zwieńczeniem dotychczasowej współpracy i zobowiązaniem do długofalowego zaangażowania w odzyskiwanie dóbr kultury”- zapewnił Prezes Fundacji Krzysztof Kaczmar. Jak podkreślił, działalność ta będzie oparta o ścisłą współpracę ze specjalistami i ekspertami MKiDN.

Celem Programu jest odzyskanie dóbr kultury utraconych przez Polskę w czasie i w wyniku II wojny światowej, których restytucja na drodze sądowej nie ma szans powodzenia, a inne możliwości zostały wyczerpane.

Odzyskane dzieła sztuki będą mogły zostać przekazane wyłącznie do instytucji państwowych (muzea, galerie, itp.), do pierwotnego właściciela lub jego prawnego następcy, a w przypadku ich braku - do instytucji rekomendowanej przez MKiDN.

Polska w wyniku II wojny światowej bezpowrotnie straciła przeszło 70% materialnego dziedzictwa kultury. Podawana tuż po wojnie liczba 516 tys. zagrabionych dzieł uwzględnia jedynie najbardziej wartościowe kolekcje. Wśród strat wojennych znajdują się dzieła wielkich mistrzów, m.in. Rafaela, Carracciego, Breughela, van Dycka, Matejki, Malczewskiego, Kossaka i Wyspiańskiego. Miejsce przechowywania większości z nich pozostaje nieznane. Od 1992 r. MKiDN zajmuje się katalogowaniem strat wojennych – obecnie w bazie danych zarejestrowanych jest ok. 60 tys. obiektów. Część z nich prezentowana jest na stronie internetowej www.mkidn.gov.pl/kolekcje.

Dzięki pomocy finansowej Fundacji Kronenberga dotychczas udało się odzyskać dzieła wybitnych polskich malarzy: Wojciecha Gersona „Odpoczynek w szałasie tatrzańskim” oraz Anny Bilińskiej - Bohdanowiczowej „Murzynka”.