Trasa M–Z
Trasa Muzeum – Zalew Zegrzyński. Estrada sztuki nowoczesnej
3 września 2015 – 18 października 2015
Projekt realizowany we współpracy Muzeum Narodowego w Warszawie ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Twórczych „Trzecia Fala”
Kuratorzy: Magdalena Nowak (MNW), Łukasz Strzelczyk (STF)
Na przełomie czerwca i lipca 1971 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie odbyła się wystawa projektów opracowania plastycznego trasy Muzeum Narodowe – Zalew Zegrzyński, zorganizowana z inicjatywy artystów Mariana Bogusza i Jerzego Olkiewicza we współpracy z Działem Sztuki Współczesnej Muzeum, kierowanym wówczas przez Jerzego Zanozińskiego. Zamiarem artystów było zaprezentowanie koncepcji zagospodarowania trasy prowadzącej spod Muzeum Narodowego nad Zalew Zegrzyński, rozbudowy muzeum w stronę skarpy wiślanej oraz budowy filii muzeum na Zalewie. Prace zostały wykonane i przedstawione na planszach przez zespoły artystów i architektów. Ich autorzy nie chcieli „dekorować” trasy, lecz stworzyć jej nowoczesną wizję, która wykorzystałaby specyfikę terenu oraz sprostała wymaganiom uczestników korzystających z traktu.
Ta ciekawa koncepcja miała wyprowadzić sztukę z muzeum i zainteresować nią letników spędzających czas nad Zalewem. Zaproponowano formy wykraczające poza tradycyjne podziały na rzeźbę, architekturę i malarstwo oraz umożliwiające prawdziwe wyjście w teren, co miało wiązać się z kompleksowym (tj. kwestii społecznych, geograficznych i kulturowych) zbadaniem terenu i propozycji jego przeznaczenia. Efekty pracy artystów zostały zaprezentowane w Holu Głównym muzeum, odbyły się też dyskusje nad możliwością realizacji tych projektów z udziałem architektów (m.in. Jerzego Hryniewieckiego) oraz pracowników muzeum (m.in. dyrektora Stanisława Lorentza). Spośród najważniejszych postaci ówczesnej sceny artystycznej do projektu Trasa M-Z włączyli się: Marian Bogusz, Zbigniew Dłubak, Stefan Gierowski i Rajmund Ziemski.
Obecny projekt, wystawa „Trasa Muzeum – Zalew Zegrzyński. Estrada sztuki nowoczesnej”, ma przywołać postulaty wypracowane w 1971 roku i jeszcze raz wzniecić dyskusję na temat rozbudowy muzeum, jego społecznych funkcji i sposobów wychodzenia instytucji poza ramy instytucjonalne. Chcielibyśmy zaangażować w dyskusję zarówno środowiska artystyczne, architektów, jak i aktywistów miejskich oraz samych mieszkańców Warszawy.