Projekt Muzeum w Sobiborze wybrany

W uroczystościach z okazji 70. rocznicy powstania więźniów obozu w Sobiborze, wziął udział Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Piotr Żuchowski. Podczas ceremonii zaprezentowano zwycięzców konkursu na projekt Muzeum – Miejsca Pamięci na terenie byłego niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze.

Autorami zwycięskiego projektu są Marcin Urbanek, Łukasz Mieszkowski, Piotr Michalewicz. "Projekt sobiborski jest o tyle istotny, że po raz pierwszy po II wojnie światowej w gronie tych państw, których obywatele ginęli w Holokauście, dyskutowaliśmy jak to materialnie upamiętnić, co uczynić, aby pamięć pozostała i nigdy to się nie powtórzyło" – powiedział podczas uroczystości minister Piotr Żuchowski. Wybrany projekt zdobył pierwszą nagrodę w konkursie na najlepszą koncepcję miejsca pamięci w Sobiborze, który rozstrzygnięto w lipcu. Został doceniony za lapidarność, prostotę i głęboką filozoficzną refleksję.

Konkurs na projekt miejsca pamięci w Sobiborze ogłosili w styczniu wiceminister Żuchowski wraz z Władysławem Bartoszewskim, pełnomocnikiem premiera ds. dialogu międzynarodowego. Wpłynęły 63 prace architektów z Polski i zagranicy. Wszystkie te projekty można oglądać do 21 października na wystawie we Wschodnim Innowacyjnym Centrum Architektury Politechniki Lubelskiej w Lublinie.

Projekt utworzenia Muzeum – Miejsca Pamięci na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Sobiborze to inicjatywa podjęta przez Polskę, Holandię, Izrael i Słowację. Po raz pierwszy w historii całościowy projekt powstania i działania Muzeum - Miejsca Pamięci Sobibór powierzono międzynarodowemu komitetowi, w którym Polska jest liderem, ale wszelkie sprawy programowe, archeologiczne i inwestycyjne podejmowane były w ramach kolektywnego porozumienia. Grupie Sterującej przewodniczył Piotr Żuchowski – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków. Stałymi przedstawicielami w komitecie są: Marcel Floor – Dyrektor Wydziału ds. Ofiar Wojen i Upamiętnienia II Wojny Światowej Ministerstwo Zdrowia, Dobrobytu i Sportu Królestwa Niderlandów, przedstawiciel Izraela Avner Shalev – Dyrektor Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie oraz przedstawiciel Republiki Słowackiej Marek Lisansky – Konsul Generalny Republiki Słowackiej w Krakowie.

W poniedziałkowych uroczystościach obok wysokich przedstawicieli państw, których obywatele zostali zgładzeni w obozie sobiborskim, wzięło udział około pół tysiąca dzieci z Izraela i tyle samo dzieci polskich.

"Sukces tego projektu to także wytyczne drogi na przyszłość. Tylko i wyłącznie wtedy, kiedy narody tych państw, których obywatele ginęli w Holokauście, poczują się zobowiązane, by wspólnie upamiętniać te miejsca, przestaniemy słyszeć rzeczy które nie są prawdziwe i sprostamy zadaniu" - powiedział minister Żuchowski w trakcie uroczystości.

W czasie oficjalnych uroczystości zostali odznaczeni przez Prezydenta RP byli więźniowie Sobiboru, w tym uczestnicy powstania: Filip Białowicz, Tomasz Blatt i Jules Schelvis.

"Nam Polakom, narodowi, który nie decydował o tym, że na terenie obecnej Rzeczypospolitej zbudowano te straszne obozy, w których w sposób przemysłowy zabijano ludzi, nam Polakom przypada szczególna rola, byśmy tę pamięć pielęgnowali, ale w pielęgnowaniu tej pamięci nie możemy pozostać sami" – dodał minister Żuchowski.

Ofiarami tego obozu byli nie tylko dorośli, ginęły tam również bezbronne dzieci. Badania archeologiczne odsłaniają ślady tych zbrodni. W czasie najnowszych badań archeolodzy odkryli w miejscu palenia zwłok metalową plakietkę identyfikacyjną Deddie (Davida) Zaka, 7-letniego chłopca z Holandii. W czasie uroczystości kopię tej plakietki Minister Żuchowski przekazał pani Lies Caransa (siostrze Davida Zaka).

Obóz zagłady "SS - Sonderkommando Sobibór" powstał w 1942 r. w ramach "Akcji Reinhardt", której celem była zagłada ludności żydowskiej. Szacuje się, że od marca 1942 r. do października 1943 r. Niemcy wymordowali co najmniej 250 tys. Żydów pochodzących głównie z Polski, ale również z Holandii, Czech, Słowacji, okupowanych terenów Związku Sowieckiego, Niemiec i Francji, a także ok. tysiąca Polaków.

Prezentacja zwycięskiego projektu

Opis zwycięskiego projektu

powrót