Wojciech Krukowski nie żyje

18 stycznia 2014 r. w Warszawie zmarł Wojciech Krukowski – wieloletni dyrektor Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, historyk sztuki, zasłużony działacz kultury, twórca grupy "Akademia Ruchu", założyciel i wydawca magazynu artystycznego „Obieg”. Miał 70 lat.

Stanowisko dyrektora CSW w Warszawie objął w 1990 roku i sprawował je przez 20 lat.

Wojciech Krukowski, fot. PAP

Wojciech Krukowski urodził się w 1944 r. w Zabielu k. Ostrołęki. Był absolwentem Wydziału Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas studiów, w 1972 roku, założył Akademię Ruchu - interdyscyplinarną grupę twórczą działającą na pograniczu teatru, sztuk plastycznych i filmu.

W latach 1967-68 był kierownikiem programowym Klubu „Hybrydy”.  W 1969 r. jego tekst „Ballada o wyspie królów” uzyskał I Nagrodę w ramach Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. Współpracował m.in. z Galerią Współczesną Janusza Boguckiego (realizacja projektu „Znak Krzyża”  w Parafii Miłosierdzia Bożego na ul. Żytniej  w Warszawie),  publikował rysunki prasowe („Szpilki”, ”Polska/Poland”, ”Polityka”, ”Jazz”, ”Życie i Nowoczesność”), realizował oświetlenie wydarzeń muzycznych i teatralnych m.in. dla Czesława Niemena, Maryli Rodowicz, zespołów „Paradox” i „Pantomima Stodoła”.

Wojciech Krukowski był autorem scenariusza i projektu plastycznego filmu „Droga” zrealizowanego przez Mirosława Kijowicza (1970 r.), wyróżnionego nagrodami m.in. na festiwalach w San Sebastian i Oberhausen.

W 1975 r. z jego inicjatywy powstało Studenckie Centrum Środowisk Artystycznych „Dziekanka”, którego pracami Krukowski kierował do 1979 r. Jednocześnie, w 1976 r. był współtwórcą programu „Pracowni Dziekanka”.

W latach 80. Wojciech Krukowski prowadził z upoważnienia Lecha Wałęsy negocjacje ze stroną rządową w sprawie autonomii zakładowych domów kultury. W ramach Komisji Ekspertów NSZZ „Solidarność” współdziałał m.in. z Krystyną Zachwatowicz, Konstantym Puzyną, Aldoną Jawłowską, Lechem Śliwonikiem, Małgorzatą Dziewulską. W 1981 r. zorganizował solidarnościowy Ośrodek Kultury przy Zakładach Przemysłu Odzieżowego „Cora”, którego pracami kierował przy udziale zespołu „Akademii Ruchu”. Wspólnie z Jerzym Owsiakiem i Ryszardem Kryską realizował akcje ulotkowe; w 1982 r. przy udziale środowiska m.in. socjologów zorganizował publikację pisma „Zeszyt”.

W 1987 r. Wojciech Krukowski zainicjował powstanie magazynu artystycznego „Obieg”, którego wydawcą pozostał, jako szef „Akademii Ruchu” i następnie dyrektor Centrum Sztuki Współczesnej, do 2010 r.

Był też organizatorem alternatywnego ośrodka artystycznego  Kino/Teatr/Tęcza przy ul. Suzina w Warszawie – pracami powstałej w 1989 r. instytucji kierował do 1992 r.

W 1990 r. Wojciech Krukowski uczestniczył w pracach komisji ekspertów powołanej przez Ministra Kultury. W tym samym roku objął stanowisko dyrektora Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. W trakcie swojej 20-sto letniej kadencji działał również w Europejskiej Sieci Centrów Kultury w Obiektach Historycznych – w latach 1996-98 sprawował funkcję jej prezydenta. Od 1999 r. uczestniczył w pracach Rady Konsultantów Wielkiej Encyklopedii PWN. W latach 1999-2000 był członkiem Kapituły Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury. Po 2010 r. pozostał członkiem Kapituły Akademii Orange. Niezmiennie – od 1972 r. kierował pracami „Akademii Ruchu”.

Odchodząc w 2010 r. z CSW Wojciech Krukowski mówił: "Nie można wpadać w rutynę, a dynamika młodego pokolenia jest imponująca. Obserwuję warszawskie galerie, takie miejsca jak CDQ, Chłodna 25, Powiększenie, w których kwitnie kultura niezależna. Powstaje Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Muzeum Narodowe też chce się zajmować sztuką współczesną (…)” (Gazeta Wyborcza - Stołeczna" 03.11.2009).

Wojciech Krukowski został uhonorowany Złotym Medalem Zasłużony Kulturze "Gloria Artis" w 2010 r., fot. archiwum MKiDN

W 2010 r. Wojciech Krukowski odebrał Złoty Medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” z rąk ministra Bogdana Zdrojewskiego.

Wcześniej, w 2006 roku został uhonorowany srebrną "Glorią". W tym samym roku ukazała się książka Akademia Ruchu. Miasto. Pole akcji (red. Małgorzata Borkowska, Wydawnictwo Czarne, 2006) dokumentująca aktywność Akademii Ruchu, jej działalność w środowisku społecznym: spektakle, prezentacje w galeriach, akcje uliczne, animacje kulturowe, warsztaty i publikacje.

Wojciech Krukowski został również wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury - za działalność wydawniczą w obiegu niezależnym. Za innowacje dla teatru eksperymentalnego otrzymał Medal „Złotego Anubisa” przyznany przez Międzynarodowy Festiwal Teatrów Eksperymentalnych w Kairze. Medalem Hohenstauffów przyznawanym przez rząd Badenii Wirtenbergii, uhonorowano jego twórczy wkład w wymianę kulturalną.